Listy i apele
Szanowny Panie Prezydencie,
od kilku miesięcy z uwagą i niepokojem obserwujemy działania Ministerstwa Edukacji Narodowej. Zauważamy, że destabilizują one polski system edukacji oraz szeroko otwierają szkoły na niebezpieczne ideologie, pozbawiając je zarazem komponentu narodowego. Jako obywatele Rzeczypospolitej Polskiej, rodzice, nauczyciele, działacze społeczni, przedstawiciele organizacji pozarządowych podejmujemy szereg działań, aby zahamować niebezpieczne dla polskiej edukacji reformy.
Analizujemy i opiniujemy projekty rozporządzeń przygotowywanych przez MEN, bierzemy udział w prekonsultacjach i konsultacjach oraz posiedzeniach sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, piszemy pisma i petycje do Ministerstwa Edukacji Narodowej, informujemy opinię publiczną o szkodliwości i negatywnych skutkach wprowadzanych reform.
Obserwujemy z niepokojem, że mimo szerokiej fali krytyki z różnych stron i środowisk resort wprowadził rozporządzenie ograniczające możliwość zadawania i oceniania prac domowych w szkołach podstawowych (1). Wielu prawników i ekspertów zwraca uwagę w przestrzeni publicznej, że nie ma ono prawidłowej delegacji ustawowej, jest sprzeczne z Konstytucją, Kartą Nauczyciela i ustawą Prawo oświatowe (2). Jako pierwszy pisał o tym już w lutym Rzecznik Praw Obywatelskich, który wydał opinię krytyczną o wspomnianym projekcie rozporządzenia (3). Podobnie projekt ten skrytykowała m.in. Sekcja Oświatowa NSZZ "Solidarność"(4) .
Głosy niepokoju płyną również od rodziców, którzy zdają sobie sprawę, że pewne umiejętności należy przećwiczyć w domu i chcą, aby dzieci odrabiały prace domowe. Ich brak powoduje, że rodzice są wyłączeni z procesu edukacyjnego, nie wiedzą, co ich pociechy omawiają na lekcjach, co potrafią, a z czym mają problem. Nie mogą pomóc, zareagować. Warto wspomnieć, że do tej pory bardzo duże zaangażowanie polskich rodziców w proces edukacyjny było ewenementem na skalę światową. Niezgodę rodziców na pozbawienie uczniów obowiązku odrabiania prac domowych pokazują również sondaże w mainstreamowych mediach, np. na portalu eDziecko.pl aż 81% z ponad 5800 ankietowanych opowiedziało się za jak najszybszym powrotem prac domowych do szkoły, przeciwne zdanie wyraziło tylko 10% głosujących (5)
Zdajemy sobie sprawę, że jedyną możliwością skutecznego wstrzymania niebezpiecznego procesu obniżania w polskich szkołach poziomu nauczania i ograniczenia funkcji wychowawczej w obszarze kształtowania obowiązkowości oraz systematyczności, poprzez ustanowiony jednoosobowo rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej zakaz zadawania uczniom klas I-III pisemnych i praktyczno-technicznych prac domowych, z wyjątkiem ćwiczeń usprawniających motorykę małą, oraz likwidację obowiązku wykonywania przez uczniów prac domowych pisemnych i praktycznotechnicznych w klasach IV-VIII, jest w obecnej sytuacji orzeczenie przez Trybunał Konstytucyjny niezgodności przepisów rozporządzenia z Konstytucją RP lub ustawą.
Panie Prezydencie, zwracamy się do Pana jako głowy naszego państwa, ufając, że stoi Pan na straży dobra Polskiego Narodu i zależy Panu, tak jak nam, na wychowaniu młodego pokolenia Polaków w oparciu o tradycyjne wartości, poprzez kształtowanie takich cnót jak obowiązkowość, sumienność, pracowitość. Dlatego apelujemy o zwrócenie się do Trybunału Konstytucyjnego, na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 188 pkt 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, o zbadanie zgodności § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Edukacji z dnia 22 marca 2024 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. z 2024 r., poz. 438): z ustawą z dnia września 1991 r. o systemie oświaty ( z z r poz z pó n. zm.; zwłaszcza z jej art. 44zb), z ustawą z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (przede wszystkim art. 12 ust. 2) oraz z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej (w tym z jej art. 70 ust. 1 oraz 92 ust. 1).
Jesteśmy przekonani, że jeśli pozwolimy, aby tak wątpliwe prawnie, szeroko krytykowane, niekonstytucyjne rozporządzenie stało się faktem w polskim prawie, damy tym samym "zielone światło" dla kolejnych groźnych, naruszających prawo zmian w polskim systemie edukacji.
Z wyrazami szacunku
Agnieszka Pawlik-Regulska, Stowarzyszenie Nauczycieli i Pracowników Oświaty "Nauczyciele dla Wolności"
Sebastian Zuber, Serce Wolności
Katarzyna Marek, Wolni Orzesze
Adam Kania, Fundacja "Polskie Veto"
Grażyna Osadnik, Śląski Porządek
Paweł Wieczorkiewicz, Mur Przytomnych Poznań Paweł Kuliński,
Stowarzyszenie "Bronimy Munduru dla Przyszłych Pokoleń"
Zbigniew Barciński, Stowarzyszenie Pedagogów NATAN
dr Dorota Sienkiewicz, Polskie Stowarzyszenie Niezależnych Lekarzy i Naukowców
Bartosz Grula, Prawa Młodzieży
Tomasz Wodniok, Stowarzyszenie Śląska Husaria
..................................................
(1) Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 22 marca 2024 r. (Dz.U. z 2024 r. poz. 438) zmieniające rozporządzenie w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych, którego § 1 pkt 1, dotyczący prac domowych, wszedł w życie z dniem 1 kwietnia 2024 r.
(2) Zob. https://serwisy.gazetaprawna.pl/edukacja/artykuly/9454576,prace-domowe-2024-to-beda-mieli-zadawane-uczniowieklas-i-iii.html, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/2251229,1,zakaz-prac-domowych--rozwiazywanieproblemu-od-konca-brak-wizji-znow-nikt-nie-slucha-ekspertow.read [dostęp: 19.04.2024], https://ordoiuris.pl/edukacja/rozporzadzenie-w-sprawie-likwidacji-prac-domowych-niezgodne-z-ustawami-i-konstytucja [dostęp: 22.04.2024].
(3) Zob. https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-prace-domowe-rozporzadzenie-projekt-men-odpowiedz [dostęp: 20.04.2024].
(4) Zob. https://legislacja.gov.pl/docs//501/12381254/13033416/13033419/dokument658864.pdf [dostęp: 20.04.2024].
(5) Zob.: https://www.edziecko.pl/starsze_dziecko/7,79351,30901657,nauczycielka-zadala-uczniom-prace-domowa-gdypowiedzieli-ze.html#sondaz [21.04.2024].